“หนูฝึกโยคะมานานแล้ว แต่ยังไปไม่ถึงไหนเลย ทำท่าอะไรไม่ค่อยได้” เป็นคำพูดที่ผมได้ยินบ่อย ๆ ตอนที่มีผู้ฝึกใหม่ หรือผู้ที่กลับมาฝึกอีกครั้ง หลังจากหยุดไปนาน มาเข้าคลาส หลายคนรู้สึกท้อ รู้สึกว่า “ตัวเองไปไม่ถึงไหนเลย” เพราะยังเข้าอาสนะหลายท่าไม่ได้ ยังก้มไม่ถึง ยังทรงตัวไม่อยู่
.
เราเติบโตมาในโลกที่วัดคุณค่าผ่าน “ผลลัพธ์” มากกว่ากระบวนการ เราชินกับการตั้งคำถามว่า “ได้อะไร” “ดีขึ้นไหม” “พัฒนาหรือยัง” แม้แต่ในเสื่อโยคะ ก็ไม่ต่างกัน – เราเริ่มเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่น
-ทำไมเขาเข้า Headstand ได้แล้ว เราทำไม่ได้?
-ทำไมเขาก้มถึงพื้นสบายๆ เรายังต้องงอเข่าเยอะอยู่เลย?
-หรือแม้แต่ “ฝึกเท่ากัน แต่เขาพัฒนาเร็วกว่าฉันอีก…”
ความจริงคือ…ร่างกายแต่ละคนมีพื้นฐานไม่เหมือนกัน
-บางคนเคยเล่นกีฬามาก่อน
-บางคนมีอาชีพที่นั่งโต๊ะตลอดทั้งวัน
-บางคนเพิ่งผ่านการบาดเจ็บ หรือมีโรคประจำตัว
-บางคนมีโครงสร้างทางร่างกาย ที่ทำให้ทำท่าอาสนะบางท่าได้ง่ายกว่า
เราจะตัดสินความสำเร็จของการฝึกโยคะจาก “ท่าทางที่ทำได้” เพียงอย่างเดียวไม่ได้เลย เพราะในแก่นของโยคะจริง ๆ แล้วไม่ใช่แค่เรื่องของอาสนะ
.
ถ้ามองจากรากศัพท์ “โยคะ” (Yoga) มาจากคำว่า “Yuj” ในภาษาสันสกฤต แปลว่า “การเชื่อมโยง” การเชื่อมโยงระหว่าง
-กาย ใจ และลมหายใจ
-ความคิดและความรู้สึก
-ตัวเรากับปัจจุบันขณะ
แม้จะทำท่าขั้นสูงไม่ได้ ก็ไม่ได้แปลว่าเรา “ไม่ได้อะไร” จากการฝึกโยคะ
.
…แทนที่จะถามว่า “เราได้อะไรไปบ้าง” ลองเปลี่ยนเป็น “เราได้วางอะไรไปบ้าง” ในการฝึกโยคะ
-เราได้ “วาง” ความคาดหวังลง
-เราได้ “วาง” ความเปรียบเทียบลง
-เราได้ “วาง” ความตึง ความเครียด ความเร่งรีบ
การ “วาง” บางสิ่ง คือจุดเริ่มต้นของการ “ได้” อีกหลายอย่าง เช่น ได้ความนิ่ง ได้รู้จักตัวเองมากขึ้น ได้เข้าใจว่าเรากำลังฝึกกับร่างกายจริง ๆ ของเราตอนนี้ ไม่ใช่ภาพในหัว ได้อยู่กับลมหายใจ ได้ฟังเสียงภายใน ได้ลดเสียงรบกวนจากโลกภายนอก
และเมื่อเรามี “พื้นที่ว่าง” จากสิ่งที่เราวาง เราจึงมีที่ว่างพอสำหรับ การเยียวยา การรับรู้ และการเติบโตภายใน
ในยุคที่โลกออนไลน์เต็มไปด้วยภาพของ “ความสำเร็จ” ไม่ว่าจะเป็นท่าโยคะที่สวยงาม หรือความก้าวหน้าในชีวิต เราอาจเผลอลืมว่า…สิ่งที่สำคัญไม่ใช่ “ทำได้แล้ว” หรือ “ยังทำไม่ได้” แต่คือการ “ยังอยู่กับมันต่อไป” ได้ต่างหาก
เพราะฉะนั้น อย่าเพิ่งตัดสินตัวเองจากท่าทางที่ทำไม่ได้ แค่คุณกลับมาบนเสื่ออีกครั้ง นั่นก็คือชัยชนะเล็ก ๆ แล้ว
.
ผมเองก็เป็นผู้ฝึกโยคะคนหนึ่ง เคยผ่านเรื่องราวในการฝึกเหมือนกับทุก ๆ คน และทุกครั้งที่ผมเขียนบทความเพื่อแบ่งปัน ผมก็กำลังเขียนเพื่อสอนใจตัวเองไปด้วย
หากคุณกำลังฝึกโยคะอยู่ ไม่ว่าจะอยู่ในจุดไหนของการเดินทาง อยากให้คุณรู้ว่า คุณไม่ได้ฝึกคนเดียว เราต่างเป็นผู้ฝึกที่กำลังเรียนรู้และวางอะไรบางอย่าง…ไปด้วยกันครับ
ครูหลง
Renew Studio