เราอาจใช้เวลาทั้งชีวิตวิ่งตาม “สิ่งที่ยังไม่มี” แต่ลืมมอง “สิ่งที่มีอยู่แล้ว” สันโตษะ (Santosha) เป็นหลักที่สองใน นิยามะ (Niyama) หมายถึง ความพอใจ ความสงบใจ และการยอมรับสิ่งที่เป็น ไม่ใช่เพราะเราหมดความฝัน แต่เพราะเรารู้จักเห็นคุณค่าในปัจจุบัน

.

ในยุคที่โซเชียลมีเดียเต็มไปด้วยภาพชีวิตของคนอื่น ความอยากเปรียบเทียบเกิดขึ้นง่ายมาก เรามักคิดว่า “ถ้าเรามีเหมือนเขา เราคงมีความสุข” แต่ความจริงคือ ความสุขเกิดจากการรู้จักขอบคุณสิ่งที่เรามี และหยุดวิ่งตามความคาดหวังที่ไม่รู้จบ

.

ใน คัมภีร์โยคะสูตรของปตัญชลี Santosha คือการ “พอใจในสิ่งที่ได้รับ” และ “ไม่ยึดติดกับสิ่งที่ขาด” ในทางจิตวิทยา ความพอใจเป็นองค์ประกอบสำคัญของสุขภาวะทางใจ เพราะช่วยลดความเครียด ความวิตก และภาวะซึมเศร้า

.

Santosha ไม่ใช่การหยุดพัฒนา

-ความพอใจ ไม่ได้หมายความว่าเราต้องหยุดตั้งเป้าหมายหรือหยุดเติบโต
-แต่คือการมีความสุขระหว่างทาง ไม่ใช่รอให้ถึงเป้าหมายแล้วค่อยมีความสุข
-เราสามารถพอใจในปัจจุบัน และยังคงก้าวไปข้างหน้าได้



ในโลกปัจจุบัน Santosha อาจหมายถึง

-พอใจในร่างกายตัวเองแม้ยังไม่สมบูรณ์
-พอใจในเส้นทางของเราโดยไม่ต้องเหมือนใคร
-พอใจแม้ชีวิตมีข้อจำกัด เพราะยังมีสิ่งดีเล็ก ๆ ให้ขอบคุณทุกวัน

.

การฝึกความพอใจเป็นทักษะที่สร้างได้ เช่น

การขอบคุณสิ่งที่มี
-เริ่มวันด้วยการเขียน 3 สิ่งที่เรารู้สึกขอบคุณ
-อาจเป็นเรื่องเล็ก ๆ เช่น ได้ดื่มกาแฟอุ่น ๆ หรือได้ยินเสียงนกร้องตอนเช้า

การรู้ตัวอยู่กับปัจจุบัน
-ฝึกสติ (Mindfulness) ระหว่างทำกิจกรรม เช่น กิน เดิน หรือฝึกโยคะ
-สังเกตร่างกาย ลมหายใจ และสิ่งรอบตัว โดยไม่เร่งรีบ

หยุดเปรียบเทียบ
-จำกัดเวลาบนโซเชียลมีเดีย หรือเลือกรับข้อมูลที่สร้างแรงบันดาลใจแทนการเปรียบเทียบ
-เตือนตัวเองว่าเบื้องหลังภาพสวย ๆ อาจมีเรื่องราวที่เราไม่รู้

ชื่นชมความก้าวหน้าเล็ก ๆ
-จดบันทึกสิ่งที่เราทำได้ในแต่ละวัน แม้จะเล็กน้อย
-เช่น วันนี้ยืดตัวได้มากขึ้น หรือกล้าลองท่าโยคะใหม่

ใช้โยคะเป็นพื้นที่ฝึกความพอใจ
-ไม่ตัดสินตัวเองจากการทำท่ายากได้หรือไม่ได้
-สังเกตความรู้สึกของร่างกายในแต่ละลมหายใจ
-ให้ความสำคัญกับการอยู่กับปัจจุบันมากกว่าผลลัพธ์

.

เมื่อเราฝึกความพอใจเป็นนิสัย เราจะมีใจที่สงบและมั่นคง พร้อมก้าวเข้าสู่ EP.4 – Tapas: วินัยที่สร้างพลังชีวิต ด้วยพลังใจที่ไม่หมดไปกับการวิ่งตามสิ่งที่ไม่จำเป็น

ครูหลง
Renew Studio